Buzdolabını doğru kullanmak için neler yapabiliriz?
Buzdolabı, belki de evin en önemli dolabı. Doğru kullanmak, mutfakta işimizi kolaylaştırır, malzemelerin ömrünü uzatır, hem de daha az enerji tüketir. Buzdolabı aynı zamanda mutfağın en çok kullanılan, en çok enerji harcayan beyaz eşyalarından biri. Kesintisiz çalışır. Bu yüzden alırken öncelikle enerji sınıfına dikkat etmek gerek.
Buzdolabı verimli kullanmak için neler yapabiliriz?
– Buzdolabının yerine karar verirken, arkasındaki ve yanlarındaki duvara çok yakın olmamasına dikkat edin. Böylelikle ısı birikmez, buzdolabı daha fazla çalışmak zorunda kalmaz. Fırın ve bulaşık makinası gibi ısı veren beyaz eşyalardan ise en az 30 cm uzak olmalı.
– En çok enerji sarfiyatı açık kalan kapılardan kaynaklanıyor. Açtıktan sonra ısı yükseldiği için daha çok enerji harcıyor. Kapılarını sıkı kapattığınızdan emin olun.
– Genel kurallar arasında sıcak yiyecekleri buzdolabına koymamak var. Bu, hem içerideki ısıyı yükseltir, hem diğer yiyeceklere zarar verebilir hem de gereksiz enerji kaybına yol açar.
– Buzdolabını fazla doldurmayın. İçerideki havanın soğuk kalması için hava dolaşımı lazım.
– Düzenli olarak bakım yapmak, temizlemek, buzlanmasına izin vermemek de önemli. Senede dört beş kere tamamen boşatıp temizlemek ve düzenlemek iyi fikir. Bu şekilde aralarda, çekmecelerde ne olup olmadığını da takip edebilirsiniz.
– Gelelim kapılara. Lastiklerini kontrol edin, herhangi bir kaçak var mı diye. Aralarını temizleyin. Aralarda biriken kalıntılar ısının oynamasına sebep olur.
Yiyeceklerin Ömrünü Uzatmak için neler yapabiliriz?
– Düzenlerken, birlikte kullandığınız malzemeleri bir arada tutun. Peynirler bir kutuda; soslar başka kutuda dursun mesela. Hem bulması hem de yemek yaparken kullanması daha kolay olur.
– Görünürlük buzdolabındaki yiyecekleri zamanında kullanmak için yapabileceğimiz en önemli şey. Çoğu zaman görmediğimizden dolayı bozulup çöpe gidebiliyor. Boy ayarı yapın. Aynı boydaki yiyecekleri ya da kapları önlü arkalı koymayın. Arkaya daha yüksek olanları yerleştirin. Böylelikle arkada ne var görebilirsiniz. Cam kavanoz ve şişe tercih edin ve üzerlerini etiketleyin.
– Gerçekten zamanı geçmiş mi? Üzerlerindeki tarihlere bakın ama bunların genelde bozulma tarihi olmadığını unutmayın. Bu yüzden mutlaka tat ve koku testi de yapın.
– Bir rafı zamanı geçmekte olan yiyeceklere ayırın. Burada taze meyveler de durabilir, kalan pişmiş yemeklerde. Ya da bir tane “ye beni” kutusu yapabilirsiniz. Herkes bilir ki onun içindeki yiyecekleri hemen tüketmeli.
Buzdolabında nerede, ne, nasıl saklanır?
– Öncelikle buzdolabınızı tanıyın. Bugünlerde farklı buzdolaplarının farklı özellikleri, bölümleri olabiliyor. Hangi çekmecede hangi malzemeleri tutmalı, buzdolabının en soğuk yeri neresi bilmekte fayda var.
– Yıllar içinde buzdolapları çok gelişti. Artık kullanım ihtiyaçlarına göre tasarlanıyor bir çok özellik. Siz de bundan yararlanın. Rafları ihtiyaçlarınıza göre ayarlayın mesela.
– Genel olarak, buzdolabında en üst raflar en sıcak olur, altlara gittikçe soğur. Genel kural; bir yiyeceği ne kadar yüksek derecede pişirmek gerekiyorsa o kadar alt raflarda tutmalı. Bu durumda tavuk mesela en altta; önceden pişmiş sadece ısıtmak gereken bir yemek en üst rafta durabilir.
– Buzdolabın kapısı dolabın en az soğuk yeri. Bu yüzden kapıyı soslar, turşular ve bozulmayan içeceklere ayırın. Tereyağı da burada durabilir.
– Yumurtayı buzdolabının kapağında değil, ortasında tutun. Kendi kartonunda saklayın. Burası sürekli ısı kaybettiğiniz yer. Taze süt için de aynı şey geçerli.
– Buzdolabı çekmecesi genelde nem kontrollü olduğundan sebze, meyve ve otları saklamak için kullanılır. Buzdolabınızdaki meyve sebze çekmecesini tanıyın. Nem ayarı yapabiliyor musunuz? Üzerinde hava alması için delikler var mı? Hiç biri olmasa bile, bu çekmecenin en büyük faydası, içindekileri nemli tutabilmesi.
– Ayarı varsa üzerinde ve tamamen kapatılabiliyorsa, yüksek nem demektir. Burada kolay nem kaybeden yeşillikleri, taze otları saklayabilirsiniz. Alıp eve getirdiğinizde yıkayabilir, bir mutfak havlusuna sarıp çekmeceye kaldırabilirsiniz.
– Birçok meyve, elma, armut, kavun etilen adlı bir gaz bırakırlar. Bu onların çabuk olgunlaşmasını sağlar. Sadece kendilerinin değil yanlarındaki meyveleri de etkilerler. Çekmecede ayar var ve düşük nem ayarındaysa, delikler var demektir ve bu gaz da dışarı çıkabilir. Böylelikle meyvelerin gereğinden çabuk bozulmalarını önler. Eğer çekmecenizin ayarı yoksa, yine de bu meyveleri mesela yeşilliklerden farklı bir yerde tutmakta yarar var. Bu durumda yeşillikleri çekmecede, bu meyveleri buzdolabının farklı bir bölümünde saklayın.
– Sebze bölümünde uzun süre dayanabilen sebze ve meyveleri ayrı tutun. Havuç, kereviz mesela brokoliden ya da yeşilliklerden daha uzun süre dayanabiliyor. Bu şekilde çabuk tüketmeniz gereken sebzeler bir arada oluyor.
– Buzdolabınızda tatil modu varsa, tatile çıkmadan soğutucu bölmesinde hiçbir gıda bırakmayarak bu modunu kullanabilir ve enerji tasarrufu sağlanabilirsiniz. Bu modda soğutucu bölmesi dışındaki kısımlar olduğu gibi çalışmaya devam eder.
– Soğutucu veya dondurucu bölmesine tek seferde çok fazla oda sıcaklığında ürün yerleştiriliyorsa, hızlı soğutma modu kullanılabilir.
– Etleri buzdolabında saklarken mutlaka altına bir tabak koyun. Böylelikle suyu akarsa bütün buzdolabına bulaşmamış olur. Eti buzdolabının en soğuk kısmında tutun.
Buzluğa gelince…
Çoğu yiyecek buzlukta ya da derin dondurucuda dondurularak lezzet ve besin değerini korur. Bazıları birkaç ay; bazı malzemeler ise 1 yıl dayanır buzlukta. Et, tavuk, balık ve pişmiş yemekler kolay donarken, sebze ve meyveler için biraz daha özen gerekebilir. Malzemenin olabildiğince taze olması gerek, dondurmak istiyorsanız aldıktan sonra fazla bekletmemeli.
– Dondurduğunuz yiyeceklerin çözülmeleri için dondurduğunuz ambalajda, buzdolabında bekletin.
– Çözdürdükten sonra hemen kullanın; önceden donmuş ve çözülmüş yiyecekler taze yiyeceklerden daha hızlı bozulur.
– Çözdürdüğünüz bir yiyeceği ikinci kez dondurmayın.
– Dondurduğunuz bütün malzemeleri etiketleyin. Ambalajın içinde ne olduğunu, aldığınız ve dondurduğunuz tarihi not edin.
– Dondururken ufak porsiyonlar halinde dondurun. İhtiyacınız kadar çözebilirsiniz bu durumda. Bir başka yöntem de ayrı ayrı dondurup sonra birleştirmek olabilir. Böylelikle birbirlerine yapışmazlar.
– Dondurmak için yemeğin boyutunda bir kap kullanın. Kabınız daha büyük olursa üzeri buzlanabilir üzeri.
– Dondurma gibi çabuk eriyen yiyecekleri buzluğun kapısına koymayın.
– Kapların içlerinde ne olduğunu görmeniz için şeffaf kaplar kullanın.
– Kalabalık bir buzluğunuz varsa yiyecekleri kategorilere ayırın. Kıyma, tavuk, et bir yerde; meyveler başka yerde olsun.
– Sebze ve meyveleri dondururken dikkat edilmesi gereken birkaç nokta var. Yeşil otları nasıl dondurmalı, ne kadar dayanır gibi. Bunları detaylarıyla ruhundoysun.com.tr de bulabilirsiniz.
– Dondurmadan önce sebze meyveleri iyi kurutmak şart çünkü üzerlerinde su kalırsa buz kristalleri oluşuyor.
– Eğer sıvı ya da püre yaptığınız yiyeceği kapta saklıyorsanız, malzemenin üzerinde 2 cm yer bırakmanız gerekiyor. Yoksa malzeme dondukça genişliyor ve taşıyor.
– Buzdolabında olduğu gibi, buzluğunuzu çok doldurmamaya dikkat edin ve malzemelerin arasında yer bırakın ki, aralarında hava dolaşımı rahat olsun.